Το Σπίτι της Ευρώπης στη Ρόδο

Την Τετάρτη, στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, ξεκινάει η 12η έκδοση του Διεθνούς Συνεδρίου Προσομοίωσης Περιφερειακής Συνεργασίας Ρόδου – RhodesMRC 2022, με την πανεπιστημιακή του έκδοση. Φοιτητές και απόφοιτοι κυρίως Διεθνών Σχέσεων, Πολιτικών Επιστημών και Νομικών Σχολών από πανεπιστήμια της Ελλάδας και του Εξωτερικού θα βρεθούν στη Ρόδο για να προσομοιώσουν τις εργασίες 7 διεθνών οργανισμών, και να συζητήσουν επί εξαιρετικά σημαντικών θεμάτων.

Το RhodesMRC ξεκίνησε το 2010. Ως θεσμός εμπνέεται από τα διεθνώς φημισμένα συνέδρια Model United Nations (MUN) ή Προσομοιώσεις Ηνωμένων Εθνών, που ξεκίνησαν ως μεθοδολογία για την εκπαίδευση των διπλωματών που καλούνταν να συμμετάσχουν στις εργασίες της Κοινωνίας των Εθνών, μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η δημοφιλία τους εκτοξεύθηκε, πολλά πανεπιστήμια με τομείς Διεθνών Σχέσεων, Διεθνούς Δικαίου και Διπλωματίας τα ενέταξαν στο πρόγραμμα σπουδών τους και σταδιακά εξελίχθηκαν σε ετήσιους θεσμούς που συγκεντρώνουν δεκάδες χιλιάδες φοιτητές σε όλον τον κόσμο, και έχουν πλέον ενταχθεί και ως μαθήματα ή παράλληλες σχολικές δραστηριότητες ακόμη και σε δημοτικά σχολεία. Και φυσικά επεκτάθηκε και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς, πέραν των Ηνωμένων Εθνών, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΝΑΤΟ, κ.τ.λ.

Τα οφέλη της προσομείωσης είναι πολλαπλά: κάθε συμμετέχοντας καλείται να εκπροσωπήσει μία χώρα, συνήθως διαφορετική από αυτή προσέλευσής του, και να την υπερασπιστεί στα πλαίσια μιας προσομειούμενης συνεδρίασης ενός οργάνου διεθνούς οργανισμού, όπως το Συμβούλιο Ασφαλείας ή το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Κάθε φορά ακολουθούνται μία σειρά από κανόνες, οι οποίοι αντανακλούν τους πραγματικούς (συνήθως τους βελτιώνουν), που ορίζουν το πως διενεργείται ο διάλογος εντός της επιτροπής και πως υιοθετείται το κείμενο απόφασης, που είναι και ο τελικός στόχος της άσκησης. Έτσι, οι συμμετέχοντες μαθαίνουν την τέχνη της διπλωματίας, της διαπραγμάτευσης, αναπτύσσουν πολυπολιτισμικές δεξιότητες και αναγνωρίζουν την αξία τους συμβιβασμού, καθώς τους προσφέρονται επιπλέον μία βαθύτερη αντίληψη και εμπειρική εκμάθηση του πως λειτουργεί το διεθνές σύστημα μέσω δημοκρατικών διαδικασιών.

Στην Ελλάδα, πρωτοπόρος των MUNs ήταν η καθηγήτρια Διεθνούς Δικαίου Παρούλα Νάσκου-Περράκη, η οποία ξεκίνησε τις διεθνείς συμμετοχές φοιτητών σε συνέδριο ανά τον κόσμο, από τη Νομική του Δημοκριτείου και το Τμήμα Διεθνών Ευρωπαϊκών Οικονομικών και Πολιτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Το 2002, ιδρύει το Thessaloniki International Student Model United Nations (ThessISMUN) που γρήγορα καταξιώνεται στο μεγαλύτερο αντίστοιχο διεθνές συνέδριο των Βαλκανίων. Το 2010, μετά από πρόταση του Μιχάλη Καβουκλή, νυν Προέδρου του Σπιτιού της Ευρώπης, ιδρύεται στη Ρόδο το RhodesMRC, με την στήριξη της κας Περράκη και του ThessISMUN, και με τη σύμπραξη του Σπιτιού της Ευρώπης στη Ρόδο, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, του Δήμου Ρόδου και του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Η ακαδημαϊκή του πρωτοτυπία εναπόκειται στο ότι είναι αφιερωμένο σε διεθνείς οργανισμούς με περιφερειακή αρμοδιότητα, και έχει προσφέρει τις πρώτες προσομοιώσεις διεθνώς για πολλούς από αυτούς.

Από 50 άτομα το 2010, το 2019 το RhodesMRC ήταν πρακτικά δύο συνέδρια με 550 φοιτητές και 250 μαθητές αντίστοιχα, ενώ συνολικά έχει φιλοξενήσει μέχρι σήμερα πάνω από 5.500 συμμετέχοντες από 28 χώρες. Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αντίστοιχα συνέδρια στον κόσμο, από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης και έχει αναγνωριστεί με δεκάδες αιγίδες και διακρίσεις όπως του Οικουμενικού Πατριάρχου, κ.κ. Βαρθολομαίου, των Ηνωμένων Εθνών, του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ. Είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα της συνεργασίας των τοπικών φορέων της Ρόδου, με το Σπίτι της Ευρώπης στη Ρόδο, την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, το Δήμο Ρόδου, το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου, το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Europe Direct Νοτίου Αιγαίου να αποτελούν τους συνδιοργανωτές.

Η 12η έκδοση Rhodes Model Regional Co-operation 2022 θα πραγματοποιηθεί 12-16 Οκτωβρίου 2022 για την πανεπιστημιακή έκδοση και 10-13 Νοεμβρίου 2022 για τη μαθητική. Στους προς προσομοίωση διεθνείς οργανισμούς περιλαμβάνονται ο Οργανισμός για τη Συνεργασία και την Ασφάλεια στην Ευρώπη, το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο του ΝΑΤΟ, το Συμβούλιο της Ευρώπης, η Αφρικανική Ένωση, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ένωση για τη Μεσόγειο και μία ad hoc σύνοδος για το Περιβάλλον. Τα θέματα που θα συζητηθούν αντίστοιχα αφορούν τη σχέση περιβάλλοντος και ανθρώπινης ασφάλειας, την ικανότητα του ΝΑΤΟ να ανταπεξέλθει σε υβριδικό πόλεμο, την προστασία των μειονοτήτων, τη προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς κατά τη διάρκεια ενόπλων συρράξεων, την προώθηση ενός οδικού χάρτη για τη ενεργειακή συνεργασία στη Μεσόγειο, η καταπολέμηση των πρακτικών παιδικού γάμου στην Αφρική, και η επιρροή της βιομηχανίας μόδας στην κλιματική κρίση.

Κορυφαία στιγμή της φετινής διοργάνωσης θα είναι η βράβευση από την Οργανωτική Επιτροπή ενός διεθνούς διπλωμάτη, του Πρέσβη Χατέμ Ατάλα, από την Τυνησία. Ο Πρέσβης Ατάλα έχει υπηρετήσει την πατρίδα του ως εκπρόσωπος της σε πολλές χώρες όπως οι Η.Π.Α., το Ηνωμένο Βασίλειο, η Νότιος Αφρική και η Αιθιοπία, αλλά και σε διεθνείς οργανισμούς όπως ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών, η Αφρικανική Ένωση, και διάφορα προγράμματα των Ηνωμένων Εθνών. Έχει διατελέσει Εκτελεστικός Διευθυντής του Ιδρύματος Anna Lindh για τον Ευρωμεσογειακό Διάλογο (2015-2017), και είναι Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ευρωμεσογειακού Πανεπιστημίου. Ο Πρέσβης Ατάλα θα παραλάβει προσωπικά την τιμητική διάκριση και θα εκφωνήσει την κεντρική ομιλία κατά την Τελετή Έναρξης του συνεδρίου στη Ρόδο. Με την βράβευση αυτή, η Οργανωτική Επιτροπή ευελπιστεί να καθιερώσει μία πρακτική όπου πραγματικοί, διεθνούς κύρους, διπλωμάτες επισκέπτονται την Ρόδο και δίνουν μία μοναδική ευκαιρία στους συμμετέχοντες να τους συναντήσουν και να μοιραστούν την εμπειρία τους μαζί τους.

Την προσομοίωση θα διευθύνει η απόφοιτος της Νομικής Σχολής της Θεσσαλονίκης, κα Ερατώ Φεσατίδου, προϊστάμενη ενός προεδρείου φοιτητών και αποφοίτων, νεαρών επιστημόνων από όλη την Ελλάδα. Την γενική ακαδημαϊκή εποπτεία της διοργάνωσης είχε μία Επιστημονική Επιτροπή από 22 καθηγητές, ειδικούς και ερευνητές από 15 Πανεπιστήμια και επιστημονικά ιδρύματα από 4 χώρες, με επικεφαλής τον Αναπληρωτή Καθηγητή Διεθνούς Δικαίου της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κος Μίλτος Σαρηγιαννίδης. Της Οργανωτικής Επιτροπής προΐσταται ο Πρόεδρος του Σπιτιού της Ευρώπης στη Ρόδο, και εμπνευστής του συνεδρίου, κος Μιχαήλ Γ. Καβουκλής. Ειδικοί και επιστήμονες από τη Ρόδο, την Ελλάδα, την Εσθονία, την Φινλανδία, την Δανία και την Τυνησία, θα βρίσκονται στη Ρόδο για να βοηθήσουν τους νεαρούς φοιτητές στην ορθή προσομοίωση και εμπεριστατωμένη συζήτηση.

Το 12o RhodesMRC 2022 διοργανώνεται από το Σπίτι της Ευρώπης στη Ρόδο, την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, τον Δήμο Ρόδου, το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου, το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Europe Direct Νοτίου Αιγαίου.

Η διοργάνωση τελεί υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ, είναι επίσημη εκδήλωση του Ευρωπαϊκού Έτους Νεολαίας και συμμετέχει στο MUN Refugee Challenge, ενώ στηρίζει τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.

Επιστημονικοί συνεργάτες του συνεδρίου είναι το Διεθνές Κέντρο Μελετών Ευξείνου Πόντου, το Κέντρο Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Kadir Has (Κωνσταντινούπολη), του Ινστιτούτο Ευρωπαϊκής Ενοποίησης & Πολιτικής, το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων, το Thessaloniki International Student Model United Nations, και το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Jean Monnet EUSYP. Πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Εκπαίδευση και την Κατάρτιση – EUNET, e.V. και το Ελληνικό Δίκτυο του Ιδρύματος Anna Lindh. Χαίρει της υποστήριξης του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης του Δήμου Ρόδου, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου, της ΑΝΔΩ, του ΔΟΠΑΡ και της ΔΕΡΜΑΕ, μεταξύ άλλων.