Το Σπίτι της Ευρώπης στη Ρόδο

Για μια Ενωμένη Ευρώπη από το 2000

Για μια Ενωμένη Ευρώπη από το 2000

Στην πόλη Φεζ του Μαρόκου, από 21 έως 23 Ιανουαρίου 2013, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες διεθνούς συνάντησης, η οποία έγινε με την ευκαιρία της ολοκλήρωσης  του πενταετούς  ευρωπαϊκού προγράμματος,  «Ευρω-Μεσογειακή πολιτιστική κληρονομιά- Euromed Heritage 4».

Στη συνάντηση αυτήν συμμετείχαν εκατό και πλέον εκπρόσωποι φορέων, δημόσιων και ιδιωτικών, ΜΚΟ και Πανεπιστημίων, από σχεδόν όλες τις χώρες της ευρω-μεσογειακής λεκάνης,  που εργάστηκαν και συνεργάστηκαν την τελευταία πενταετία  2008-2012, στα πλαίσια δώδεκα ευρωπαϊκών προγραμμάτων, με θέματα γύρω από την πολιτιστική κληρονομιά των χωρών και των λαών αυτών, συνολικού προϋπολογισμού 17 εκατομμυρίων ευρώ. Εκτός από τις ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου, στα προγράμματα αυτά, συνεργάστηκαν: η Αλγερία, Η Παλαιστινιακή Αρχή, η Αίγυπτος, το Ισραήλ, η Ιορδανία, ο Λίβανος, το Μαρόκο, η Συρία και η Τυνησία.

Στη συνάντηση, συμμετείχε , η κα Άννα Χαρίτου  εκπροσωπώντας το «Σπίτι της Ευρώπης  στη Ρόδο» , που μαζί με το Δήμο της Ρόδου και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ήσαν εταίροι και συνεργάτες σε ένα από τα δώδεκα αυτά ευρωπαϊκά προγράμματα, το Mare Nostrum, που είχε διάρκεια 4 ετών (2009-2012). Το πρόγραμμα αυτό ανέπτυξε συνεργασίες μεταξύ 6 χωρών και 6 πόλεων- λιμανιών της Μεσογείου και συνεισέφερε σε γνώσεις και τεχνολογία στην εκπαίδευση, την ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και τον πολιτιστικό τουρισμό. Από ελληνικής πλευράς, στο συνέδριο ήταν παρούσα και η καθηγήτρια του ΕΜΠ κα Τώνια Μοροπούλου  ως υπεύθυνη ενός άλλου από τα δώδεκα ευρωπαϊκά προγράμματα, του ELAICH.

Από το 1998 μέχρι το 2007 ανάλογα ευρωπαϊκά προγράμματα, 32 τον αριθμό,  με τον ίδιο τίτλο «Ευρω-Μεσογειακή πολιτιστική κληρονομιά» και  με αριθμούς Ι, 2 και 3, (Euromed Heritage I, II και III) αναπτύχθηκαν στην  περιοχή της ευρω-μεσογειακής λεκάνης, απορροφώντας 37 εκατομμύρια ευρώ. Τα περιφερειακά αυτά προγράμματα, ξεκίνησαν το 1997, και σκοπό είχαν να προσφέρουν ένα πλαίσιο και ένα δίκτυο όπου θα στηριζότανε η συνεργασία διαφόρων φορέων πολιτισμού, στις χώρες της Μεσογείου.

Μέσα από τα προγράμματα Euromed Heritage 4, την πενταετία 2008-2012, δημιουργήθηκαν δίκτυα διακρατικής συνεργασίας  στον τομέα του πολιτισμού και   μελετήθηκε μεγάλη ποικιλία ζητημάτων όπως: οι γραπτές πηγές και τα αρχεία, η χρήση οπτικο-ακουστικών μεθόδων για την μελέτη και την ανάδειξη αρχαιολογικών χώρων και  αρχαίων θεάτρων,  ο πολιτιστικός τουρισμός, τα μουσεία, οι εκθέσεις, οι κανόνες και η νομοθεσία, οι νέες τεχνολογίες κ.α. και ορίστηκαν, ανάλογα με το περιεχόμενο, οι καλύτερες πρακτικές που μπορούσαν να εφαρμοστούν σε εθνικό και περιφερειακό  επίπεδο, σε όλες τις χώρες της ευρω-μεσογειακής λεκάνης.

Στα προγράμματα αυτά συμμετείχε και η κοινωνία των πολιτών (μέσω των ΜΚΟ)  γιατί ο ρόλος της είναι πάντα σημαντικός, καθότι οφείλει να συνειδητοποιεί και να υπενθυμίζει τη μεγάλη αξία που έχει, στη ζωή των πολιτών, όλος ο πολιτιστικός πλούτος   που είναι παρών στην καθημερινότητά τους.  Χωρίς αυτή τη συνειδητοποίηση, θα χαλαρώσουν ή και  θα κοπούν οι δεσμοί που συνδέουν γερά και σταθερά τους λαούς με το παρελθόν τους, ένας κίνδυνος ορατός, τη σύγχρονη εποχή.

Κατά την τριήμερη συνάντηση στη Φεζ του Μαρόκου, παρουσιάστηκαν από εκπροσώπους των φορέων που συνεργάστηκαν για την υλοποίησή τους, τα δώδεκα  προγράμματα που συμμετείχαν στο αριθ. 4 Πρόγραμμα Πολιτιστικής Κληρονομιάς – Euromed Heritage 4, που σε τίτλους είναι τα εξής:

1. ΑΤΗΕΝΑ: Βελτίωση και προσαρμογή των αρχαίων Θεάτρων στις νέες πραγματικότητες.
2. ΕLAICH: Προσέγγιση της πολιτιστικής κληρονομιάς,  δια μέσου  εκπαιδευτικών εργαλείων.
3. DES FONDATIONS POUR UN AVENIR SOLIDE: Προώθηση συνειδητοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς στους Νέους, στο Λίβανο και την Ιορδανία.
4. HAMMAMED: Ευαισθητοποίηση για την πολιτιστική κληρονομιά που αναφέρεται στα Χαμάμ, στις χώρες της Μεσογείου.
5. MANUMED  II: Άνθρωποι και Γραπτά Κείμενα.
6. MARE NOSTRUM: Εξερεύνηση του πεδίου της πολιτιστικής κληρονομιάς κατά μήκος των ναυτικών οδών από όπου πέρασε ο λαός των Φοινίκων, σε σημερινές   πόλεις-λιμάνια της Μεσογείου.
7. MEDLIHER: Διατήρηση της ζωντανής πολιτιστικής κληρονομιάς.
8. MEDMEM: Καταγραφή   και διάδοση της οπτικο-ακουστικής μνήμης στη Μεσόγειο.
9. MONTADA: Φόρουμ προαγωγής της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στις αραβικές χώρες της   Β. Αφρικής (Maghreb)
10. MUTUAL HERITAGE: Η ενσωμάτωση της πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω μιας σύγχρονης και δραστικής συμμετοχής.
11. REMEE: Ας ανακαλύψουμε ξανά, μαζί, τη μνήμη του Νερού..
12.SIWA-TANGIER: Η προστασία και «επανεκκίνηση» της υλικής και άϋλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

O απολογισμός μιας σκληρής και πολυετούς δουλειάς όλων όσοι συμμετείχαν στα παραπάνω προγράμματα, δεν ήταν ο μόνος σκοπός της Συνάντησης του Μαρόκου. Το συνέδριο κατέληξε σε νέες προτάσεις και στρατηγικές που απευθύνονται προς τα κέντρα λήψης αποφάσεων, στις Βρυξέλλες, για τη δημιουργία νέων προγραμμάτων γύρω από την Ευρω-Μεσογειακή πολιτιστική κληρονομιά,  και την εξ αυτής οικονομική ανάπτυξη, για το διάστημα 2013-2020, προς όφελος των λαών της Μεσογείου.